قطعنامه نخستین کنگره نویسندگان ایران

کانون نویسندگان امروز دیگر اصطلاحی جاافتاده و مرسوم است، اما نخستین ها همواره از اهمیتی خاص برخوردار بوده اند. داستان شکل گیری و برگزاری نخستین کنگره ی نویسندگان ایران به سال 1325 باز می گردد، اما نکته ی جالب آن است که نخستین کنگره ی نویسندگان ایران نه به ابتکار خود نویسندگان، بلکه توسط انجمن روابط فرهنگی ایران و اتحاد جماهیر شوروی ســوسـیالـیسـتی شکل می گیرد. در این کنگره از 78 نفر از شاعران و نویسندگان ایران برای حضور در جلسات دعوت شده و اکثریت آن ها در این جلسه حاضر می شوند. از جمله ی مشهورترین این افراد جلال آل احمد، ملک الشعرا بهار، پژمان بختیاری، فریدون توللی، صادق چوبک، علی اصغر حکمت، پرویز ناتل خانلری، علی اکبر دهخدا، شایگان، شهریار، احسان طبری، بزرگ علوی، فروزانفر، سعید نفیسی، عبدالحسین نوشین، نیما یوشیج و صادق هدایت هستند.

اوژن یونسکو در دانشگاه تهران چه گفت؟

حضور نویسندگان و کارگردانان مطرح در کشورمان کمتر روی می دهد و معدود حضور این افراد را باید غنیمت شمرد. اوژن یونسکو نمایشنامه نویس فرانسوی که بیشترین شهرتش را مدیون نمایشنامه ی کرگدن است در سال 1353 به دعوت سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران به ایران آمد. او در این سفر ده روزه علاوه بر تهران از شیراز و اصفهان نیز بازدید کرد. یونسکو در 27 بهمن به دعوت معاونت دانشجویی دانشگاه تهران برای گفت و گویی با دانشجویان در تالار مولوی دانشگاه تهران حاضر شد. حضور او در دانشگاه تهران صرفا از بابت شنیدن گفته های اوژن یونسکوی مشهور و پرسیدن سوالاتی که ذهن خوانندگان ایرانی را درگیر کرده است حائز اهمیت نیست بلکه چنین گفت و گوهای آزادانه ای از بابت هویت بخشیدن به سوال کنندگان نیز اهمیتی فراوان دارد. افرادی که تا پیش از این آزادانه دیگران را مشاهده و نقد می کردند این بار با پرسیدن هر سوال، خود تبدیل به سوژه ای قابل مشاهده می شوند. دانشجویانی که تا پیش از این، بی آن که دیده شوند و بابت کلمات و جملاتشان قضاوت شوند، دیگران را نقد می کردند، این بار خود مورد مشاهده و قضاوت دیگران قرار خواهند گرفت.

با این توضیحات به بخش هایی از گفت و گوی دانشجویان و اوژن یونسکو در دانشگاه تهران خواهم پرداخت. کار ترجمه ی این گفت و گو توسط خانم پری صابری صورت گرفته و در کتاب کرگدن توسط انتشارات قطره به چاپ رسیده است.

 

احساس لذت در مغز : سیستم پاداش مغز

هر رویداد بیرونی یا تجربه ای با اتفاقاتی در مغز ما همراه است.احساس لذت نیز یکی از اتفاقاتی است که ما هر روزه آن را تجربه می کنیم. هنگامی که با دیدن دوستی احساس شادی می کنیم، در مسابقه ای پیروز می شویم یا حتی داروی لذت بخشی را مصرف می کنیم مغز ما واکنش خاصی از خود نشان می دهد. این احساس لذت و پاداش با چه تغییراتی در مغز همراه است؟

اصطلاح سیستم پاداش به گروهی از ساختارهای مغزی اشاره دارد که در برابر محرک های تقویت کننده یا لذت بخش نظیر مواد مخدر و داروهای اعتیاد آور فعال می شوند. هنگامی که افراد در معرض محرکی لذت بخش قرار می گیرند، مغز شروع به افزایش آزادسازی نورترنسمیتر (پیام آور عصبی) دوپامین می کند و فعالیت مناطق مغزی مرتبط با دوپامین افزایش می یابد. مسیر دوپامینی مزولیمبیک (mesolimbic dopamine pathway) مهم ترین منطقه ی مغری مرتبط با لذت و پاداش است. این مسیر ناحیه ی تگمنتوم شکمی (VTA) را به هسته های آکامبنس متصل می کند.

 

فرانتس آنتون مسمر : از مغناطیس حیوانی تا هیپنوتیزم

فرانتس آنتون مسمر را می بایست آغازگر درمان با استفاده از هیپنوتیزم در دوران مدرن دانست. مسمر سال 1734 در آلمان به دنیا آمد. پدرش مزرعه دار و مادرش دختر یک کلیدساز بود. مسمر پس از به پایان رساندن دوران مدرسه به تحصیل در رشته ی فلسفه پرداخت. سپس به سراغ الهیات رفت، اما در نیمه ی راه تحصیل الهیات را رها کرد و بار دیگر به سراغ فلسفه رفت. سپس در سال 1752 برای تحصیل در رشته ی حقوق به وین رفت، اما بار دیگر تغییر مسیر داده و این بار به تحصیل در رشته ی پزشکی پرداخت. عنوان پایان نامه ی او تاثیر سیاره ها بر بدن انسان بود.

نظریه ای که سبب شهرت جهانی او شد، نظریه ی مغناطیس حیوانی بود که در رساله ی دکترایش در دانشگاه وین بدان پرداخته بود. مسمر به شدت تحت تاثیر ایساک نیوتون و قانون جاذبه قرار داشت. او در نظریه اش عنوان کرد که جذر و مد همان طور که بر زمین تاثیر می گذارد، بر بدن انسان نیز تاثیر گذار است. مسمر این نیروی جهانی را مغناطیس حیوانی نام گذاری کرد.

مورد عجیب: هنری گوستاو مولایسون (HM)

هنری گوستاو مولایسون ملقب به HM کارگری بود که از حمله های شدید صرع رنج می برد. این حملات به تدریج بدتر می شدند، به طوری که در بیست و هفت سالگی او دیگر قادر به کار کردن نبود. در سال 1953 جراحان اعصاب برای کنترل کردن این حمله ها بخش هایی از هر دو قطعه ی گیجگاهی را برداشتند ( که منبع حمله ها بود ). قبل از جراحی، HM را به دقت ارزبابی کردند. او حافظه ی طبیعی و هوشبهر 112 داشت. بعد از عمل جراحی که هشیاری وی برگشت، او غیر از دکتر اسکوویل که سال ها وی را می شناخت، دیگر نمی توانست کارکنان بیمارستان را بشناسد. او قادر نبود مسیر اطراف بیمارستان را به خاطر بیاورد، یا آن را یاد بگیرد.

مکانیزم های دفاعی

اصطلاح مکانیزم های دفاعی برگرفته از ادبیات روانکاوی و یکی از اکتشافات و ابداعات جالب زیگموند فروید به شمار می آید. به اعتقاد فروید مکانیزم دفاعی، استراتژی هایی است که توسط من (ego) به کار گرفته می شود تا از بروز اضطراب جلوگیری شود. مکانیزم های دفاعی از ذهن در برابر احساسات، عقاید و تکانه های دردناک و آزاردهنده محافظت کرده و اجازه ی ورود این اطلاعات را به هشیاری نمی دهند. این رویکرد، سبب حفظ طرحواره ها، ذهنیت و یکپارچگی و انسجام شخصیت افراد می شود. در ادامه به برخی از مهم ترین مکانیزم های دفاعی اشاره خواهد شد.

 

مدل پنج عاملی شخصیت

برخی از روانشناسان شخصیت، بر این عقیده هستند که می توان شخصیت انسان را در پنج بعد عمده توصیف کرد. در واقع به اعتقاد آن ها شخصیت انسان دارای پنج بعد زیربنایی و بنیادین است و می توان شخصیت هر فرد را بر اساس این پنج بعد مشخص کرد. عموما این ابعاد تحت عنوان "پنج عامل بزرگ" (Big 5) مطرح می شوند. این ابعاد شامل برون گرایی، توافق جویی، گشودگی به تجربه، وجدانی بودن و روان رنجورخویی است.

در حال حاضر نظریه ی پنج عاملی شخصیت پرطرفدارترین نظریه ی در مورد ویژگی های شخصیتی است.

آیا افراد افسرده واقع گراتر هستند؟

افراد افسرده آشکارا عقاید منفی بیشتری از افراد غیر افسرده نسبت به خود و آینده شان دارند. اما چه کسی بری از  اشتباه است؟ آیا احتمال دارد که افراد افسرده گاهی اوقات در ارتباط با توانایی شان بیشتر از افراد غیر افسرده واقع بین باشند؟ شاید این افراد غیر افسرده هستند که تحریف های خوش بینانه می کنند. لورن آلوی و لین آبرامسون نظریه ای را تحت عنوان واقع گرایی افسردگی مطرح کرده اند که بر اساس آن افراد افسرده نسبت به سایرین واقع گراتر هستند و همین واقع گرایی است که منجر به افسردگی آن ها می شود.

اهمیت خواب...

خواب برای سلامت و بهزیستی افراد ضروری است، با این حال اکثر افراد توجه چندانی به کیفیت خواب خود ندارند. به عنوان مثال به گزارش انجمن ملی خواب آمریکا حداقل 40 میلیون آمریکایی به اختلالات خواب مبتلا هستند. همچنین 69 درصد از کودکان یک یا بیش از یک بار در هفته دچار مشکلات خواب می شوند.

میزان خواب مورد نیاز برای افراد مختلف متفاوت است. به طور کلی بزرگسالان به 8 ساعت خواب در شب و 16 ساعت بیداری نیاز دارند.  با این حال برخی قادرند با 6 ساعت خواب شبانه، عملکردی قابل قبول در طول روز داشته باشند و برخی دیگر در صورتی که کمتر از 10 ساعت بخوابند، نمی توانند عملکرد خوبی داشته باشند. برخلاف باور عمومی با افزایش سن نیاز به خواب کاهش نمی یابد، بلکه توانایی خوابیدن بدون بیداری میان خواب کاهش می یابد.

تحقیقات نشان داده است که فرایند خواب می تواند اثرات گسترده ای بر زندگی انسان ها داشته باشد.

حافظه چگونه کار می کند

شما هر روز اطلاعات بسیاری را به حافظه خود می سپارید، همین طور اطلاعات بسیاری را به خاطر می آورید. این توانایی تمامی زندگی شما را تحت تاثیر خود قرار می دهد. هنگامی که در امتحانی شرکت می کنید، هنگامی پسورد ایمیل خود را به یاد می آورید، هنگامی که نام دوستانتان را صدا می زنید، مسیر خانه را طی می کنید و حتی می نویسید از حافظه خود استفاده می کنید. کوچکترین اختلالی در فرایند حافظه زندگی شما را از روند عادی خارج می کند. اما حافظه چیست و چگونه کار می کند؟ در ادامه به صورت مختصر به نحوه کارکرد حافظه پرداخته خواهد شد.